Grasmengsels voor gazoninzaai: de mengselkeuze
Welk grasmengsel moet je kiezen voor welk gazon? Voor het zaaien van een gazon heeft een hovenier de keuze uit graszaadmengsels die speciaal zijn samengesteld voor diverse toepassingen. De grasmengsels zijn samengesteld op basis van ervaringen en praktijk. De verschillen in de mengsels zitten in de gebruikte grassoorten en in de verhoudingen van de soorten. Hoe maak je per project de beste keuze?
De keuze start met de toepassing: gaat het om nieuwe inzaai of om doorzaai? Vervolgens kijk je naar het gebruik van het gazon en naar de wens van de klant.
Grasmengsels voor de particuliere tuin zijn in te delen in:
Eigenschappen van de grassoorten
In deze tabel een score van de in grasmengsels voor het gazon gebruikte grassoorten, op een schaal van 1 t/m 10:
Frt > Festuca rubra trichophylla > roodzwenkgras met fijne uitlopers.
Frc > Festuca rubra commutata > roodzwenkgras gewoon.
Frr > Festuca rubra rubra > roodzwenkgras met forse uitlopers.
Fo > Festuca ovina > hardzwenkgras.
Pp > Poa pratensis> veldbeemdgras.
Lp > Lolium Perenne > Engels raaigras.
Sier/schaduw mengsels
Sier/schaduw-grasmengsels kenmerken zich visueel door hun fijnheid. De samenstelling bestaat uit roodzwenk- en hardzwenkgrassen. Deze grassen hebben een naaldvormig blad waardoor het beeld van de grasmat fijner oogt. Doordat de roodzwenkgrassen ondergronds uitlopen krijgen we ook snel een dichte mat. Deze mengsels kan je laag maaien omdat het groeipunt onder de grond zit, laag maaien versterkt een strak beeld.
Roodzwenkgrassen zijn grassen die goed omgaan met stressfactoren als schaduw, droogte en beperkte voeding. De eigenschap schaduw-tolerant komt niet altijd tot zijn recht. Is het té schaduwrijk, dan ontwikkelt roodzwenkgras zich ondergronds en bovengronds minder goed. De graszode kan dan open gaan staan, waardoor mosvorming ontstaat tijdens vochtige perioden. In continue schaduw van een boom, heg of bebouwing gedijt roodzwenkgras dan ook niet. Er is ongeveer een halve dag direct zonlicht nodig zodat de grasplant voldoende energie tot zich kan nemen. De energiefabriek, het bladgroen in het grasblad, moet kunnen werken door het ontvangen van zonlicht.
Roodzwenkgras met zijn duidelijk fijne, naaldvormige blad
In een echt siergazon bestaande uit roodzwenkgrassen zijn grassoorten als straatgras, ruwbeemd en ook Engels raaigras duidelijk zichtbaar door hun afwijkende bladvorm en kleur. Het voorkomen van insluip van ongewenste grassen behoeft daarom meer aandacht dan in een speelgazon. Roodzwenkgrassen kunnen tevens gevoeliger zijn voor rooddraad.
Roodzwenkgrassen zijn echte zodevormers. Dit betekent ook dat er meer dood organisch materiaal ophoopt in de toplaag. Dit noemen we viltvorming. Viltvorming kan de uitwisseling tussen lucht en bodem afsluiten. In oudere gazons zien we soms een organisch laagje tussen bodem en gras. Als je niets tegen vervilting onderneemt kan het problemen opleveren in de waterdoorlaatbaarheid van de toplaag. Dit kan leiden tot een ongelijk/sponzig gazon. Om een roodzwenk-gazon vitaal en gezond te houden is verticuteren noodzakelijk, soms meerdere keren per jaar.
Conclusie siermengsels; Roodzwenkgrassen zijn zeer geschikt voor een strak, kort gemaaid siergazon maar dit behoeft wel de nodige zorg en onderhoud.
Speel/recreatie mengsels
Speel/recreatie-grasmengsels kenmerken zich door een jaarrond goede grasprestatie. Deze mengsels hebben een groot herstelvermogen, kunnen goed tegen betreding en de grasmat laat zich visueel goed sturen in zowel de winter als de zomer. De combinatie van Engels raaigras met veldbeemdgras en roodzwenkgrassen zorgt voor een goed evenwicht tussen betredingstolerantie, droogtetolerantie en maaifrequentie. Het Engels raaigras en veldbeemdgras zorgen voor de ‘sport’-eigenschappen, het roodzwenkgras versterkt de visuele eigenschappen. Qua grassamenstelling zitten deze grasmengsels in feite tussen een sportveldmengsel en siergazonmengsel in.
Meestal zien we in recreatiemengsels dat het roodzwenkgras evenredig is verdeeld t.o.v. het Engels raaigras en veldbeemdgras. Bijvoorbeeld 30% Engels raaigras/20% veldbeemdgras t.o.v. 50% verschillende roodzwenkgrassen, of 35% Engels raaigras/15% veldbeemdgras t.o.v. 50 % verschillende roodzwenkgrassen. In deze grasmengsels komen de positieve eigenschappen van deze grassoorten optimaal tot uiting. Een goed onderhouden speelgazon geeft jaarrond een constant beeld.
Conclusie speel/recreatiemengsels: door de samenstelling zijn het echte allrounders voor een gazon.
Herstel/doorzaai mengsels
Een gazon dat visueel verslechtert door kale plekken, onkruiden, ongewenste grassen e.d. kunnen we verbeteren door een herstel/doorzaai grasmengsel te gebruiken. Dat betekent dat we graszaad in een bestaande grasmat inbrengen. Als het zaad tot kieming komt heeft het direct concurrentie van grassen in de bestaande grasmat. Herstel/doorzaai mengsels kenmerken zich dan ook door een hoog percentage van de grassoort die deze concurrentie het best aan kan: Engels raaigras is de soort die zich het gemakkelijkst vestigt onder deze omstandigheden.
Naast Engels raaigras voor voldoende concurrentiekracht is het ook belangrijk de andere grassoorten roodzwenkgras en veldbeemdgras opnieuw in te brengen. De meest voorkomende samenstelling voor gazonherstel bevat 60% Engels raaigras, 25% roodzwenkgrassen en 15% veldbeemdgras.
De manier waarop het graszaad aangebracht wordt is van grote invloed op het uiteindelijke resultaat. Kort gezegd geldt: hoe meer contact het nieuwe graszaad met de grond heeft, des te hoger het kiemingspercentage.
Conclusie herstel/doorzaai mengsels; dit zijn specifieke mengsels voor het herstellen/doorzaaien van een gazon, met een hoog aandeel Engels raaigras.
